Tematem ostatniej w tym roku wystawy w BWA Wrocław jest sztuka powstająca w obszarze prywatnym, indywidualnym, wynikająca z osobistych inspiracji, poza obiegiem instytucji i publicznych mechanizmów wspierania kultury.
W latach 70. i 80. sfera ta określana była mianem „kontrkultury”, dekadę później znana jako „alternatywa”. Sztuka jako zjawisko żywe – i wcześniej, i później – znajdowała sposoby i przestrzenie, które pozwalały jej skutecznie dokonywać korekty kultury głównego nurtu.
W latach 70. i 80. sfera ta określana była mianem „kontrkultury”, dekadę później znana jako „alternatywa”. Sztuka jako zjawisko żywe – i wcześniej, i później – znajdowała sposoby i przestrzenie, które pozwalały jej skutecznie dokonywać korekty kultury głównego nurtu.
– Dziś znów instytucje sztuki
współczesnej dotyka kryzys zaufania, zarzut elitaryzmu, albo wręcz przeciwnie,
uwikłania w mechanizmy kultury masowej – opowiada kuratorka wystawy Anna Mituś.
– Rządząc się ekonomią spektaklu, instytucje coraz częściej wymieniają na
frekwencję, wylansowane medialnie nazwiska. Oddalają się przez to od prawdziwie
krytycznego potencjału twórczości, który dziś przenosi się do prywatnych
instytucji intymnych, galerii prowadzonych przez artystów i kuratorskich
freelancerów po godzinach. Ostatni tak poważny kryzys zaufania do mainstreamu i
płynącej ze sfery publicznej wiedzy medialnej miał miejsce w stanie wojennym.
Kuratorzy, krytycy i badacze wyruszyli wtedy w teren na, nazwane tak później na
fali duchowego uniesienia, „pielgrzymki”. Wizytowali polecone im pracownie i wydziały
Akademii Sztuk Pięknych w różnych miastach, by zaobserwować to, co mogłoby
zostać ocenzurowane w docierającym do nich przekazie.
Sytuacja obserwacji sztuki to
dziś w znacznej mierze obserwacja jej medialnego obrazu. Wszak, jak pokazują
badania, tylko kilka procent osób uważających się za uczestników kultury, odwiedza jakieś galerie, studia bądź artystów osobiście. Dotyczy to nawet
kuratorów, którzy również zawierzyć muszą swojej intuicji, rzutkości,
zasobności budżetu podróżnego i sieci kontaktów, naznaczonej charakterystyczną
dla tego środowiska koopetycją (czyli mieszanką współpracy i współzawodnictwa).
Stąd pomysł zrekonstruowania pozornie anachronicznych z dzisiejszego punktu
widzenia sposobów i narzędzi rozpoznania najbardziej aktywnych obszarów i środowisk
twórczych, bez ścisłego rozróżnienia na dyscypliny i gatunki uprawianej sztuki.
Wystawa Cała Polska to efekt rozmów telefonicznych, spotkań w małych
mieszkaniach, ogrodach, a nawet placach budowy, w których – jak podkreśla
kuratorka – bije serce polskiej sztuki. Czy obraz, który powstał, jest nowy i inny
od tego, który świetnie znamy? Anna Mituś zachęca: Sprawdźmy, jak wypadłoby
porównanie tego, co wiemy „z mediów”, „z sieci” i z instytucjonalnych przekazów,
z tym, co dane w bezpośredniej praktyce społecznej, spotkaniu, rozmowie,
naocznym kontakcie. Wyruszmy w Polskę i zobaczmy na własne oczy. I chociaż
tytuł wystawy Cała Polska prowokuje,
to jest pozbawiony rzeczywistych aspiracji. Wskazując na rozległość obszaru,
którego nie może w rzeczywistości objąć żadna wystawa, rekomenduje śmiałe,
rozproszone, a przede wszystkim zdecentralizowane spojrzenie.
Uczestnicy
9/10 (Jakub Borkowicz i zaproszeni artyści: Ula Lucinska i Michał Knychaus, czyli Inside Job), Jan Baszak, Piotr Bruch, Centrum Centrum (Łukasz Jastrubczak i Małgorzata Mazur), Maciej Cholewa, CSW Wiewiórka (Cecylia Malik i Bartolomeo Koczenasz), DOMIE (Katarzyna Wojtczak i Martyna Miller), Elementarz dla mieszkańców miast (Arkadiusz Półtorak, Martyna Nowicka i zaproszeni artyści: Mikołaj Małek i Leona Jacewska), Galeria Czynna (Łukasz Ogórek, Marcin Polak, Tomasz Załuski i zaproszony artysta: Paweł Kowzan), galeria Komputer (Łukasz Radziszewski i Szymon Kaniewski i zaproszony artysta: Bartosz Zaskórski), Galeria Śmierć Frajerom (Nikodem Baiser, Dominik Jałowiński, Jakub Gliński i specjalny gość: Marcin Kaliński, artyści pokazywani przez galerię na wystawie we Wrocławiu: Marcin Kalinski, Mateusz Sarzynski, Ryszard Winiarski), Groszowe sprawy (Maja Demska), Jak zapomnieć (Karolina Jarzębak, Tomek Nowak i zaproszony artysta: Arek Dec), JEST (Agata Lankamer, Iza Opiełka, Magdalena Kanawka, Krzysztof Latarowski, Piotr Bzdęga), Kalektar.org (Sergey Shabohin), Latarnia Górska (Konrad Brynda, Piotr Bujas, Paweł Krzaczkowski, Katarzyna Szumska), Kasper Lecnim i Irmina Rusicka, Łęctwo (Przemek Sowiński i zaproszeni artyści: Grzegorz Bożek, Agnieszka Grodzińska, Paweł Marcinek, Przemysław Piniak, Zuza Piekoszewska, Paweł Szostak), Paweł Matyszewski, Obrońców Stalingradu 17 (Obrońcy i zaproszeni artyści: Rafał Pietrowicz/Rufus, Iga Świeściak, Grażyna Monika Olszewska), ODIO (Aleksandra Ozimek i zaproszony artysta Gustaw Małecki), Post Brothers, Potencja (Karolina Jabłońska, Tomasz Kręcicki, Cyryl Polaczek), Pracownia Portretu (Katarzyna Stańczak, Maciej Łuczak i zaproszony artysta: Jakob Forster), Marek Rachwalik, Iza Tarasewicz, Żurnal Zin (Emilia Bocianowska,
Nico Carmandaye, Anna Maria Koronkiewicz)
9/10 (Jakub Borkowicz i zaproszeni artyści: Ula Lucinska i Michał Knychaus, czyli Inside Job), Jan Baszak, Piotr Bruch, Centrum Centrum (Łukasz Jastrubczak i Małgorzata Mazur), Maciej Cholewa, CSW Wiewiórka (Cecylia Malik i Bartolomeo Koczenasz), DOMIE (Katarzyna Wojtczak i Martyna Miller), Elementarz dla mieszkańców miast (Arkadiusz Półtorak, Martyna Nowicka i zaproszeni artyści: Mikołaj Małek i Leona Jacewska), Galeria Czynna (Łukasz Ogórek, Marcin Polak, Tomasz Załuski i zaproszony artysta: Paweł Kowzan), galeria Komputer (Łukasz Radziszewski i Szymon Kaniewski i zaproszony artysta: Bartosz Zaskórski), Galeria Śmierć Frajerom (Nikodem Baiser, Dominik Jałowiński, Jakub Gliński i specjalny gość: Marcin Kaliński, artyści pokazywani przez galerię na wystawie we Wrocławiu: Marcin Kalinski, Mateusz Sarzynski, Ryszard Winiarski), Groszowe sprawy (Maja Demska), Jak zapomnieć (Karolina Jarzębak, Tomek Nowak i zaproszony artysta: Arek Dec), JEST (Agata Lankamer, Iza Opiełka, Magdalena Kanawka, Krzysztof Latarowski, Piotr Bzdęga), Kalektar.org (Sergey Shabohin), Latarnia Górska (Konrad Brynda, Piotr Bujas, Paweł Krzaczkowski, Katarzyna Szumska), Kasper Lecnim i Irmina Rusicka, Łęctwo (Przemek Sowiński i zaproszeni artyści: Grzegorz Bożek, Agnieszka Grodzińska, Paweł Marcinek, Przemysław Piniak, Zuza Piekoszewska, Paweł Szostak), Paweł Matyszewski, Obrońców Stalingradu 17 (Obrońcy i zaproszeni artyści: Rafał Pietrowicz/Rufus, Iga Świeściak, Grażyna Monika Olszewska), ODIO (Aleksandra Ozimek i zaproszony artysta Gustaw Małecki), Post Brothers, Potencja (Karolina Jabłońska, Tomasz Kręcicki, Cyryl Polaczek), Pracownia Portretu (Katarzyna Stańczak, Maciej Łuczak i zaproszony artysta: Jakob Forster), Marek Rachwalik, Iza Tarasewicz, Żurnal Zin (Emilia Bocianowska,
Nico Carmandaye, Anna Maria Koronkiewicz)
kuratorka: Anna Mituś
partner: „Tygodnik Powszechny”
źródło: bwa.wroc.pl
