75 lat ZPAP we Wrocławiu

Teller Tadeusz (1929-2022) odszedł od nas

Tadeusz Teller – wrocławski architekt i artysta, naukowiec i filozof – sformułował teorię poznawczą, w której odwołuje się do Einsteina, Plancka, także do odkryć Heisenberga i Schrodingera – kamieni milowych nowoczesnej nauki.

Artysta na tle własnej rzeźby Orzeł

Urodził się na Kresach, w Sosnkowicach na Polesiu. Beztroskie dzieciństwo nie trwało jednak długo. Razem z matką został na 6 lat wywieziony na Syberię. W 1947 roku przyjechał do Wrocławia. Matka już nie żyła. Wcześniej dowiedział się o stryju Władysławie Ziętku, który mieszkał przy Beniowskiego. Jak stanął w drzwiach, stryj go nie poznał. Ubiór nie świadczył o nim dobrze. 

Przed studiami pracował w biurze projektów Pafawagu. Rysunki techniczne produkowanych w fabryce detali, wykonane przez inżynierów, przekształcał w przestrzenne. Pomagały robotnikom uzmysłowić sobie ich formę. 

W 1961 roku ukończył studia architektoniczne na Politechnice Wrocławskiej, cztery lata później – plastyczne w ASP. Artysta rzeźbiarz należał do ZPAP, był członkiem grupy twórczej Alfa, założonej w 1966 roku we Wrocławiu.

Pracował nad ingenezą od 40 lat. W 1994 roku opublikował w Wydawnictwie Uniwersytetu Wrocławskiego książkę Człowiek, kosmos i kanon piękna. Zawarł w niej teorię, która wyjaśnia zasady działania i budowę Wszechświata. Po raz pierwszy użył w niej terminu "kwanty piękna". Jeden z recenzentów jeszcze przed opublikowaniem poprosił go o wymyślenie innego terminu. Żeby za bardzo nie mieszać, bo są przecież kwanty energii – uzasadniał recenzent. Teller na jego oczach skreślił ołówkiem zakwestionowany termin, ale po przyjściu do domu wygumkował ołówek. W wydawnictwie ukazały się kwanty piękna. Teraz to pojęcie weszło do obiegu nauki światowej.

– To one określają strukturę kryształu jako pierwszego i najważniejszego układu atomów. Każdego płatka śniegu, DNA każdej rośliny i każdego zwierzęcia – relacjonował. – Chciałbym, aby jak najwięcej ludzi dowiedziało się, że jest to polskie odkrycie – mówił. – A w tej chwili zabierają się do tego badacze zagraniczni. Wiem o trzech takich, którzy "zabrali" niektóre moje fragmenty i przedstawiają jako swoje – dodaje.

Najpoważniejszy z nich – Peter Atkins, profesor z Oksfordu – opublikował w 2003 roku książkę Palec Galileusza, dając podtytuł Dziesięć wielkich idei nauki. W rozdziale o symetrii brytyjski profesor używa terminu "kwanty piękna". Dziewięć lat po Tellerze.

– Po ukończeniu studiów u Xawerego Dunikowskiego chciałem wiedzieć, co to jest tak naprawdę piękno. W którym miejscu się zaczyna – opowiadał Teller.

I musiał zejść głęboko, aż do atomów. Był przekonany, że atomy są mikrokomputerami o "nieprzekraczalnej doskonałości oprogramowania". – Ludzkość nigdy nie przeskoczy tej miniaturyzacji – przekonywał. Są skonstruowane z superstrun, najmniejszej cząstki energii. A te w ciągłym napięciu tworzą podstawy istnienia kosmosu. Atom wysyła fotonami informacje z prędkością 10 do 24 potęgi logonów (słów) na sekundę, człowiek w tym czasie wypowiada zaledwie trzy słowa... Fotony DNA tworzą mozaikę życia. Tak jest na przykład z DNA ptaka – poszczególne atomy układają się w charakterystyczny sposób, tworząc bardzo precyzyjnie kolor na piórze. Pojedyncze pióra tworzą skomplikowane układy barwne.

Zaczęło się jak w przeboju Armstronga

What a Wonderful World | Co za wspaniały świat.

Więcej: gazetawroclawska

 

Dudek Michał Edward – Heliografia. Portrety aktorek i aktorów

21 listopada 2022 – 30 marca 2023

Wernisaż: 21 listopada 2022, godz. 18.

Muzeum Teatru im. Henryka Tomaszewskiego,

Plac Wolności 7a, Wrocław

Igor Przegrodzki, heliografia, 41×30,5
2006, ©Michał Edward Dudek 

Halina Skoczyńska, heliografia, 41×30,5
2006, ©Michał Edward Dudek 

 
Iwona Stankiewicz, heliografia, 41×30,5
2006, ©Michał Edward Dudek

Ekspozycja prezentuje kilkadziesiąt portretów aktorek i aktorów powstałych w ostatnim 30-leciu. Wszystkie prace zostały zrealizowane w technice heliografii, XIX-wieczna fotograficzna technika szlachetna. Twórca korzysta z różnych sposobów obrazowania, nadając niepowtarzalne cechy charakterystyczne każdemu obrazowi. Metoda Michała Dudka polega na wykorzystaniu aspektów graficznych i malarskich, mimo że punktem wyjścia tych portretów jest fotografia. Wszystkie prezentowane obrazy mają charakter unikatowy. Na wystawie będą Państwo mieli okazje zobaczyć twarze Haliny Skoczyńskiej, Iwony Stankiewicz, Igora Przegrodzkiego, Roberta Gonery, Grażyny Błęckiej-Kolskiej, Zdzisława Kuźniara czy wielu innych wybitnych postaci scen teatralnych i filmowych. Michał Edward Dudek – wrocławski artysta fotografik – z wykształcenia jest geografem. Ukończył studia na Uniwersytecie Wrocławskim. Od ponad trzydziestu lat zajmuje się fotografią artystyczną. Jego ulubioną formą artystycznego wyrazu jest XIX-wieczna tzw. technika szlachetna zwana przez Artystę heliografią lub heliochromem. Jest to połączenie fotografii z malarstwem i grafiką. Od wielu lat Artysta związany jest ze środowiskiem teatralnym Wrocławia. Pierwszą wystawę heliograficznych portretów prezentował w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu – Aktorzy Teatru Współczesnego (1989). Tą samą techniką, w której się specjalizuje, wykonał cykl portretów aktorów biorących udział w spektaklu Miazga w reżyserii K. Brauna, wystawionym w Teatrze Polskim we Wrocławiu. Prace prezentowane były wówczas w foyer Teatru Polskiego, a także w Klubie Dziennikarza i Międzynarodowym Klubie Prasy i Książki (1991). 

Więcej: muzeum.miejskie

XIV Park Sztuki

Wystawa poplenerowa
Wernisaż: 18 listopada 2022, godz. 18.
Wystawa: 18-30 listopada 2022
Bolesławiecki Ośrodek Kultury
Międzynarodowe Centrum Ceramiki
Bolesławiec, pl. Piłsudskiego 1c

Artyści: Krzysztof Bartnik, Rafał Chojnowski, Marek Danielewicz, Pati Dubiel, Beata Filipowicz, Wojciech Głogowski, Joanna Jamrozińska, Katarzyna Kłopotek, Marek Marchwicki, Krystyna Szczepaniak 

Kuratorka: Krystyna Szczepaniak

Nałęcz-Jawecki Ryszard (1942-2022)

4 listopada 2022 odszedł od nas
Nałęcz-Jawecki Ryszard
uznany artysta malarz, filozof, intelektualista, poeta.

Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1961-1967). Dyplom obronił z wyróżnieniem w Pracowni Artura Nachta-Samborskiego w (1967). Odbył również studia doktoranckie z filozofii. Członek Związku Polskich Artystów Plastyków od 1971.

Od roku 1968 tworzył cykle: Pejzaże kaszubskie, Kaszubi, Reminiscencje z Kaszub. Artysta urodził się w Modzelach koło Płońska. Zaczął malować w szkole powszechnej we Wrocławiu, do której trafił w 1945 roku, po przeprowadzce z rodzicami spod Warszawy. W malarstwie stosował tusz, laserunek, papier czerpany. Prace od lat prace podpisywał „Najary”. Autor wielu publikacji, w tym tomików poetyckich; jedna z książek: Estetyka a twórczość artystyczna, Wrocław 2009.

 

 

oprac.©kkuzborska

Słowacki Juliusz – Kordian

Premiera: 14 listopada 2022

TVP 1, godz. 21.

Kostiumy: Elżbieta Terlikowska i Teresa Piwońska

Spektakl telewizyjny dramatu Juliusza Słowackiego przygotowany z okazji Roku Romantyzmu Polskiego.

Cezary Pazura: Wielki Książę, Maciej Tomaszewski: Car

Przedstawienie w reżyserii Zbigniewa Lesienia rozpoczyna się od tragicznej sceny egzekucji, która staje się punktem wyjścia do analizy losów tytułowego Kordiana (Filip Kosior). Widzowie śledzą jego nastoletnie niepokoje, miłostki, europejskie podróże, próby zrozumienia natury ludzkiej w szwajcarskiej klinice psychiatrycznej oraz działalność spiskową

Krzewiński Daniel – Minimalizm, kobiety i kwiaty

16-30 listopada 2022
Art and Prints Gallery. Wrocław, Jatki 10
Wernisaż: 16 listopada 2022, godz. 17.

Kurator wystawy: Michał Kasprowski
Zdjęcia prezentowane na wystawie

ZPAP – Po Sztuce 2022

Teresa Anniuk-Gulak

Enigmat, dyptyk, 100×100, 2020

Janusz-Strzyż Anna

Rejs na jachcie Patagonia, sierpień 2020
akwaforta, sucha igła, 60×80, 2021

Lewandowska Barbara

Niebieskie żurawie, olej na płótnie, 59,5×50, 2022

Pukocz Wojciech

 fot. Justyna Żak

Zielony Bauhaus, akryl na płótnie, 100×150, 2020 

Siomkajło Barbara

Pejzaż – multiplikacja, z cyklu Krajobrazy Kamienne,
olej+akryl na płótnie, 120×80, 2019

Strzyż Jakub

Polskie lato, olej na płótnie, 90×120, 2018
fot. Czesław Chwiszczuk

Nitka-Nikt Jolanta – Portrety dzbanków

10 listopada – 31 grudnia 2022
Miejski Ośrodek Kultury i Sztuki w Oleśnicy
Kochanowskiego 4

Artystka studiowała malarstwo w PWSSP, obecnie Akademii Sztuk Pięknych. Dyplom z malarstwa w 1988 u prof. Józefa Hałasa. Stypendystka Ministra Kultury w latach 1988-1989.

Zazwyczaj proste martwe/żywe naturki to proste przedmioty i rośliny zaczerpnięte z natury. Lecz związki z prawdziwą naturą, ulegają rozluźnieniu. Różne zgeometryzowane formy, są sprowadzane do pewnych schematów czy znaków malarskich, tworząc swobodne kompozycje. Czasem odrealnione, zahaczają o surrealizm czy nawet abstrakcję...

Dzbanki, butelki na obrazach, są pozbawione logicznej perspektywy czy grawitacji... Nakładane płasko w żywych kolorach. Artystka ulega fascynacji sztuką naiwną - z prostym i szczerym przekazem. Tworzy kolaże z wycinankami kurpiowskimi. Maluje poza aktualnymi modami.

Pisze także krótkie teksty/wiersze, które czasem umieszcza na swoich obrazach. Poszukuje metafor, przenikania kolorowych, malarskich światów. Prowadzi autorsko od wielu lat, Salonik w Obornikach Śląskich, miejsce spotkań, koncertów i wystaw. Nominowana przez Publiczność Salonikową do plebiscytu Osobowość Roku została laureatką w 2018 roku.

Butkiewicz Piotr – Pozwól, że przedstawię...

Pozwól, że przedstawię Ci moich znajomych

Wernisaż: 9 listopada 2022, godz. 17.

Galeria Krótko i Węzłowato, ZPAF

Łódź, Wólczańska 213, Pałacyk, I p. 

Artysta jest absolwentem PWSSP/ASP we Wrocławiu, dyplom w Pracowni Rzeźby prof. Leona Podsiadłego (1991).

Włodarczyk Adam – Ekspresje...

1-15 listopada 2022
Ekspresje – środki wyrazu plastycznego w technikach
witrażowych a emocjonalny odbiór dzieła
Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu
Budynek CSU, Zaułek, 5 piętro
Wrocław, Traugutta 19-21

W pracy doktorskiej podejmuję próbę omówienia wpływu środków plastycznych w technikach witrażowych na emocjonalny odbiór dzieła. Podstawą rozważań jest cykl witraży Ekspresja. Składa się on z sześciu szklanych obrazów, wykonanych w technice witrażu klasycznego, z zastosowaniem innych technik witrażowych. Każdy z nich jest fragmentem większej, abstrakcyjnej kompozycji, zaprojektowanej do wytypowanych budynków użyteczności publicznej, zlokalizowanych na terenie Wrocławia.

Chciałem, by sztuka współczesna w formie witrażu, zaczęła funkcjonować jako naturalny element przestrzeni publicznej, znanej każdemu z nas. Wybór lokalizacji był nieprzypadkowy i skupia się na budynkach użyteczności publicznej. Wrocław, ze swoją burzliwą historią i piękną architekturą, jest dla mnie źródłem wielu inspiracji od lat i stał się też punktem wyjścia podczas poszukiwań przestrzeni do realizacji mojego cyklu. Jako pasjonat lokalnej architektury z przyjemnością odkrywałem kolejne budynki dawnego Breslau, dedykując im witraże. Tematem każdego z zaprojektowanych przeszkleń są emocje, podkreślające przeznaczenie budynku lub, według potrzeby, niwelujące negatywne skojarzenia wywołane przez jego funkcję, historię lub wygląd. Założyłem, że szklane obrazy powinny wpływać na nasze emocje (wytypowane przeze mnie – miłość, smutek, radość, strach, spokój, nadzieja) poprzez światło i środki wyrazu artystycznego (np.kolor, gradient, linia, kompozycja, kształt itd.), których wyraz odnalazłem w dawnej lub obecnej funkcji budynków. Opis realizacji elementów cyklu, poprzedzam analizą wybranych zagadnień z historii technik witrażowych oraz subiektywnym omówieniem percepcji witrażu z uwzględnieniem jego roli w architekturze, jak również psychofizjologii widzenia, teorii i symboliki barw.

Werszler Rafał – To nie tylko kolorowa maskarada

5 listopada – 31 grudnia 2022
Galeria Domu Kultury ODSK Piast

Pilczyce, Wrocław, Rękodzielnicza 1

Spotkanie z Artystą odbędzie się w grudniu 2022

Yolanta Nitka, Zdzisław Nitka – Zbuduj most...

Zbuduj most i niech się zawali

Prace malarskie, szczęśliwe rysunki

4 listopada 2022 – 20 stycznia 2023

Narodowe Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego

Wrocław, Plac Wolności 1, foyer NFM

Yolanta Nitka-Nikt, Czerwony księżyc, rysunek, 43×61, 2022

Zdzisław Nitka, Oskar i Alma, olej płótno, 200×300, 2022

Mars i Wenus, Oskar i Alma, Marc i Bella, Bob i Sara, Paul i Linda, Georg i Elke, Zdzisław i Yola. On i Ona, wrocławskie małżeństwo artystyczne, ze sobą i ich pasją do sztuki od ponad czterdziestu lat. Najpierw uczęszczali do wrocławskiego Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych, gdzie byli w tej samej klasie; zaraz potem, w czasie stanu wojennego, wzięli ślub i kolejne lata studiowali malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu w pracowni profesora Józefa Hałasa. On został w swojej uczelni jako mentor dzielący się swoją wiedzą z młodzieżą artystyczną. Ona stała się animatorką życia kulturalnego, prowadząc Salonik – miejsce dla muzyki i sztuki w Obornikach Śląskich. Ale ponad wszystko oboje są malarzami. Sztuka zdominowała ich otoczenie i dni powszednie; największy pokój w ich domu jest pracownią, garaż, gdzie przez jakiś czas był samochód, stał się magazynem obrazów, książki o sztuce i katalogi wystaw rozpychają się wszędzie, w domu unosi się zawsze zapach farb olejnych i żywicznej terpentyny.

Nitka i Nikt są artystami pokolenia lat 80. XX w., przypisani do ruchu europejskich i amerykańskich twórców, takich jak: Georg Baselitz, Anselm Kiefer, Julian Schnabel lub Enzo Cucchi, którzy zaznaczyli swoją obecność w ówczesnym rozdziale historii sztuki, proponując obrazy ekspresyjne, narracyjne i eklektyczne. We Wrocławiu, obok nich, w tej stylistyce tworzyli również Krzysztof Skarbek, Eugeniusz Minciel i grupa Luxus.

Zbuduj most i niech się zawali, według Jego i Jej to sentencja, która stanowi zrozumienie idei i kreacji twórczej. W sztuce rację bytu mają dzieła nieprzewidywalne i wywołujące efekt zaskoczenia. Współczesna sztuka nie wymaga komentarza ze strony twórcy. Malarz nie musi być również postacią społeczną czy opiniotwórczą. Owszem, artysta może zbudować most, lecz jeśli ma się stać on dziełem sztuki – musi runąć w nurt rzeki.

Tekst: Edyta Mordka, NFM

Gładkow Paweł – Brązowy medal

VI. Bienal Internacional de Acuarela Caudete 2022

VI. Międzynarodowe Biennale Akwareli Caudete 2022

Gładkow Paweł otrzymał Brązowy Medal
na VI. Międzynarodowym Biennale Nowych Technik,
Koncepcji i Rozwoju Akwareli 2022, Hiszpania

Gratulujemy Artyście sukcesu, życzymy radości tworzenia piękna, które jest ulotne, a utrwalone – zostaje z nami.

Biografia Artysty i prezentacja prac